هشت پیشنهاد برای کارآفرینان اجتماعی
نويسنده:Tess Michaels
مترجم: مريم رضايي
منبع: Washington Post
در دنيايي كه همه چيز آن با سود مالي اداره مي‌شود، بنگاه‌هاي اجتماعي بايد دائما به دنبال روش‌هاي جديدي براي به حداكثررساني كارآمدي و افزايش تاثير خود باشند. در حالي كه بسياري از اين بنگاه‌ها به طرزي منحصر به فرد در موقعيت «عملكرد خوب» قرار دارند و بر ايجاد تحول در دنيا اثر مي‌گذارند، اما موفقيت آنها به توانايي استفاده موثر از منابع موجود، مشاركت‌ها و ساختارهاي اجتماعي بستگي دارد.
من به‌عنوان يك كارآفرين اجتماعي، بسياري از اين استراتژي‌ها را طي تجربه‌هاي ناخوشايندي فراگرفته‌ام. در اينجا هشت استراتژي را كه براي بنگاه اجتماعي من موثر بوده و معتقدم مي‌تواند به موفقيت هر شركت اجتماعي ديگري كمك كند معرفي مي‌كنيم.
1) مشاركت‌هاي سودمند دوطرفه ايجاد كنيد
به‌عنوان يك كارآفرين اجتماعي، وقتي وارد بازار ظاهرا كم‌بودجه‌اي مثل آموزش يا كارهاي داوطلبانه مي‌شويد، به نظر مي‌رسد هيچ اميدي وجود نداشته باشد. اما اين گونه نيست.
به جاي اينكه بنگاه خود را به بازاري كاملا متفاوت منتقل كنيد، به دنبال مشاركت‌هاي استراتژيك باشيد كه مي‌تواند درهاي جديدي را به روي شما باز كند، خلاقيت شما را تقويت كند و بر مشكلات غلبه كند. به‌طور خاص، به اين نتيجه رسيده‌ام كه مشاركت‌هاي خصوصي- دولتي مي‌تواند به تبديل رويا به واقعيت كمك كند، به خصوص اگر بر ارزش افزوده براي كليه طرفين مشاركت‌كننده تاكيد كنيد. شركت من، به نام سوشيانا (Soceana) خيلي سريع حضور قدرتمند خود را در عرصه شركتي و از طريق پرداختن به امور داوطلبانه تثبيت كرد؛ اما ما در ضمن مي‌خواستيم به‌طور مستقيم با جوانان همكاري داشته باشيم. به جاي هدف قرار دادن مدارس كه حوزه‌اي كندتر و كم‌بودجه‌تر است، با مقامات شهري و شركت‌هاي مالي به‌عنوان اسپانسر براي تامين بودجه وارد همكاري شديم.
در عوض، ما معيارهاي اطلاعاتي كليدي و تحليل‌هايي در رابطه با الگوهاي كار داوطلبانه، درگيري جوانان در جامعه و افزايش مشاركت آنان ارائه مي‌كنيم. اين رويكرد پاسخگو بود و به سوشيانا اين امكان را داد كه به سرعت اثربخشي و اعتبار خود را افزايش دهد و در عين حال مدل كسب‌وكار ماندگاري را حفظ كند.
2) بهترين نقاط ارتباطي را شناسايي كنيد
انتخاب نقاط ارتباطي به اندازه مشاركت‌هاي پايدار مهم است. بسيار مهم است كه اول افرادي را شناسايي كنيد كه كنترل بيشترين بودجه‌ها را در دست دارند و دوم به صورت ذاتي به ماموريت شما علاقه‌مندند. گاهي اوقات ممكن است اين دو عامل در دو بخش كاملا مجزا در يك سازمان يافت شوند. به‌عنوان مثال، وقتي ديديم در بسياري از شركت‌ها كارهاي داوطلبانه با قسمت منابع انساني و قسمت مسووليت اجتماعي شركتي هم‌پوشاني مي‌شود، به طور مستقيم با هر دو بخش ارتباط برقرار كرديم تا پيشنهادهاي ارزشي متفاوتي ايجاد كنيم. برای تامین مالی با مديران منابع انساني وارد مذاكره شديم، چرا كه آنها بيشتر منافع بالقوه از نظر استخدام نيرو، بهره‌وري و حفظ كارمندان را درك مي‌كردند. همزمان، تيم‌هاي مسووليت اجتماعي را به‌عنوان مدافع اصلي ارتقاي مقاصد اجتماعي خود، هدف قرار داديم.
3) از طريق مشاركت اعتبارآفريني كنيد
همان قدر كه داشتن شركاي خوب و قوي مهم است، كشف فعالان پويا و معتبري كه مي‌توانند در امور تكنولوژي، توزيع يا مشكلات شبكه به شما كمك كنند، بسيار اهميت دارد. ما خيلي زود دريافتيم با اينكه بنگاه نوپاي ما به دليل اينكه تيم كوچكي هستيم خيلي چالاك و نوآور است، اما باز هم نياز داريم اعتبار كسب كنيم؛ به خصوص وقتي تلاش مي‌كنيم وارد مشاركت با شركت‌هاي بزرگ و معروف شويم. براي حل اين موضوع، مدتي جست‌وجو كرده و در نهايت با شركت WIRPO كه شركتي بين‌المللي است و در حوزه IT فعاليت مي‌كند و در 61 كشور مختلف دنيا فعال است، وارد همكاري شديم. آنها افزايش امنيت براي يكپارچه‌سازي پايگاه اينترنتي ما با اينترانت شركاي شركتي ديگر را تضمين مي‌كنند. در عوض، بخش اندكي از بازگشت سرمايه مالي ما را دريافت كرده، ارتباطاتي با شركت‌هاي بزرگ آمريكايي برقرار مي‌كنند و به واسطه سوشيانا درگير مسووليت اجتماعي شده‌اند.
4) از مشاوران كمك بخواهيد
در حالي كه بسياري از كارآفرينان اجتماعي ممكن است كار خود را با بودجه‌اي بسيار اندك شروع كنند يا اصطلاحا از جيب بخورند، اما راهي براي جذب افراد باتجربه و مفيد وجود دارد. اين افراد مشاوران بسيار موثري هستند كه مي‌توانند شكاف‌ها و ضعف‌ها را پر كنند. اين مشاوران كه اغلب مي‌توانيد آنها را در كنفرانس‌هاي علمي، محافل اجتماعي خودتان يا حتي تماس‌هاي تلفني معمولي پيدا كنيد، مي‌توانند منبع بي‌پايان دانش و اطلاعات باشند؛ به شرطي كه همواره پذيراي ايده‌هاي جديد باشيد و به تعهدات خود عمل كنيد. يكي از اهداف ما اين بوده كه هميشه مشاوراني را انتخاب كنيم كه مهارت‌هاي مكمل و شبكه‌اي قوي يا دانش و تخصص كليدي را به شركت ما مي‌آورند و اين امر مزاياي حيرت‌آوري براي ما داشته است. در ابتدا، تيم ما بازوهاي تكنولوژي، طراحي و ارتباط با مشتري خوبي داشت، اما ما مي‌خواستيم شبكه شركتي و عملکرد كسب‌وكارمان را ارتقا دهيم. براي اين كار بر فروش کالاهای اجتماعی تاكيد كرديم، اما در عين حال مدل كسب‌وكارمان را براي عده‌اي از مشاوران توضيح داديم. در نتيجه، توانستيم علاقه، توصيه و آموزش رسمي افراد با تجربه مختلفي را جذب كنيم.
5) سرمايه‌گذاران اجتماعي پيدا كنيد
با توجه به اینکه اولویت‌های اجتماعی دنیای امروز مرتب تغییر می‌کند، یافتن روش‌هایی برای پرداختن به مشکلات سلامت، آموزش و انرژی الزامی است. اما با اینکه بیشتر سرمایه‌های مخاطره‌آمیز و گروه‌های سرمایه‌گذاری آزاد همچنان بر کسب سود متمرکزند، گروه‌های نوظهور زیادی هم وجود دارند که بر سود دوگانه تمرکز کرده‌اند؛ به عبارت دیگر، نه تنها به بازگشت مالی سرمایه خود علاقه‌مندند، بلکه به اثر اجتماعی آن نیز فکر می‌کنند. اگر مشارکت خود را ارتقا داده و قیمت‌گذاری بر اساس سود بالا داشته باشید، حتی می‌توانید در محافل سرمایه‌گذارانی رقابت کنید که فقط دنبال کسب سود هستند. به هر حال، یافتن سرمایه‌گذارانی که آگاهی اجتماعی داشته باشند می‌تواند در انتقال تجربه از سوی افرادی که دیدگاه مشترکی با شما و تیم‌تان دارند، کمک‌کننده باشد و شرایط انعطاف‌پذیرتری را ایجاد کند.
6) محصول خود را ارزان نفروشید
عموم مردم با کارآفرینی اجتماعی به‌عنوان بنگاهی ارتباط برقرار می‌کنند که سودآفرینی در آن قربانی می‌شود. اما واقعیت این گونه نیست. وقتی می‌خواهید در یک فروشگاه موادغذایی سرمایه‌گذاری کنید، گزینه‌های گران قیمت‌تر را انتخاب می‌کنید، چون فکر می‌کنید کیفیت بهتری دارند. به طور مشابه، افراد بیشتر به پایگاه‌ها و محصولات گران‌قیمت‌تر روی می‌آورند و برای آنها ارزش قائلند. بنابراین، صرفا به این دلیل که شرکتی هستید که بر فعالیت‌های اجتماعی تمرکز می‌کنید، نباید ارزش محصول یا پایگاه خود را دست کم بگیرید. به‌عنوان مثال، تصور کنید شرکت خرده‌فروشی لباس TOMS کفش‌های باکیفیت خود را نزدیک به قیمت تولید بفروشد. آیا فکر می‌کنید همچنان استقبال گسترده از آن صورت می‌گیرد؟ شاید این‌طور نباشد. یکی از نقاط برجسته شرکت TOMS این ایده متفاوت است که مصرف‌کنندگان مبلغی بیشتر از قیمت واقعی کفش می‌پردازند تا به فرد دیگری کمک کنند. شرکت TOMS با فروش هر جفت کفش با مبلغی بالاتر، یک جفت کفش به کودکان نیازمند اهدا می‌کند. بنابراین، سعی کنید محصولاتی مطلوب و متفاوت با ارزش افزوده قابل توجه به مشتریان‌تان عرضه کنید. به هر حال، همیشه در نظر داشته باشید که به‌رغم ماموریتی که در فروش کالاهای اجتماعی دارید، محصولی تازه و جذاب را می‌فروشید که بخشی از یک مدل کسب‌وکار ماندگار است.
7) برای ماموریت خود بازاریابی کنید
کارآفرینان اجتماعی به طور طبیعی یک مزیت بازاریابی در اختیار دارند. در دنیای امروز که زیرساخت‌های اجتماعی در حال تغییر است، نسل جدید به طور فزاینده به سوی محصولات و کارفرمایانی کشیده می‌شود که اثر اجتماعی را ارتقا می‌دهند.
شما می‌توانید این کار دینامیک را به یک مزیت برای خودتان تبدیل کنید. مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند محصولاتی بخرند که حس مسوولیت اجتماعی آنان را نیز ارضا کند. افراد به کمک شفافیتی که تکنولوژی ایجاد می‌کند، بیش از پیش از وجود شرکت‌هایی که تلاش می‌کنند تفاوت ایجاد کنند، آگاه می‌شوند. هدف شما باید این باشد که معیارهای خوب و نمونه‌های کیفی از کلیه اقداماتی که اثر اجتماعی متفاوت دارند به دست آورید و آن را در مورد شرکت خودتان به کار گیرید تا بهترین موقعیت را در فضای بازار به دست آورید. بر اثرگذاری سود دوگانه شرکت خود تاکید کنید تا مصرف‌کنندگان بیشتری جذب شوند و وفاداری برند ایجاد کنید.
8) به دنبال کارمندان مشتاق باشید
استخدام استراتژیک وجه تمایز شرکت‌هایی است که خیلی سریع در بازار پیشرفت می‌کنند و شرکت‌هایی را که به تدریج محو می‌شوند پشت سر می‌گذارند. اولین مرحله‌ای که یک شرکت می‌تواند از آن بهره ببرد، ترکیبی از استعدادهای مختلف است.
به‌عنوان مثال، در نقش‌هایی مثل ارتباط با مشتری مدیر تیم باید در آن بخش تجربه داشته باشد، اما یافتن کارمندان جوان و فعال می‌تواند در طی کردن سریع مسیر به شما کمک کند. در مورد نقش‌های کلیشه‌ای مثل بازاریابی تلفنی و جذب مشتریان بالقوه، مهم است که افرادی پرانرژی را بیابید که هیجان آنها در مورد هدفی که دارند، علاوه بر مشتریان، به کارمندان دیگر هم سرایت کند.
به علاوه، من به این نتیجه رسیده‌ام که کارمندان جوان و فعالی که با مشتری سر و کار دارند یا عضو تیم فروش هستند، کار خود را مشتاقانه آغاز می‌کنند و تا پایان هم مشتاق باقی می‌مانند. کارآفرینان اجتماعی از مزیت منحصر به فردی برخوردارند و آن هم داشتن شرکتی است که مبنای کار آن کالاهای اجتماعی است و بنابراین همیشه فرهنگی را القا می‌کنند که ابتکاری و مبتنی بر اشتیاق است.