قرض الحسنه و صندوق های قرض الحسنه

سلام

میخوام طی مطلبی به مبحث قرض الحسنه و صندوق های قرض الحسنه بپردازم 

قرض الحسنه نوعی قرض است که در آن بهره‌ای در کار نباشد. در تعریف دیگر عقدی است که به موجب آن بانک‌ها (به عنوان قرض‌دهنده) مبلغ معینی را طبق ضوابط مقرر در دستورالعمل ذیربط به اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی (به عنوان قرض گیرنده) به قرض واگذار می‌کنند.

ساختار حقوقی: مبتنی بر رابطه داین و مدیون

ماهیت حقوقی: از عقود لازمه

کاربردها:

الف- تامین وسایل و ابزار و سایر امکانات لازم برای ایجاد کار جهت کسانی که فاقد این گونه امکانات باشند.

ب- تاکید بر افزایش تولید با تاکید بر توایدات کشاورزی، دامی و صنعتی.

ج- رفع احتیاجات ضروری.

محدوده زمانی: در مورد بند الف و ب مدت پنج سال و در خصوص بند ج سه سال.

کارمزد: در کلیه موارد حداکثر چهار درصد

جنگ بين الملل اول و دوم و حضور نيروهاي سلطه گر خارجي، منطقه خاورميانه به ويژه ايران را تضعيف كرد . از اين رو امكان مقاومت مردمي در برابر سلطه نظامي و اقتصادي دولت هاي استعماري، فرصتي را فراهم كرد تا زمينه براي تأسيس و شكل گيري بانكداري بومي در سطح خردو كلان به نحوي كه نيازهاي معيشتي را در چارچوب هنجارهاي ملي و اسلامي پاسخ دهد، فراهم كند. 

مقابله با نظام بانكي غرب، پس از هجوم استعماري غرب و گسترش عمليات بانك هاي خارجي در كشورهاي اسلامي، براثر مقابله مردم، بازرگانان و علما به تدريج باعث شد تا بانك هاي خارجي جاي خود را به بانك هاي ملي سپردند و زمينه براي ايجاد موسسات مالي و بانك هاي اسلامي فراهم شود. 

اگر چه فكر تأسيس بانك ايراني و اسلامي ازآرزوهاي صدر مشروطيت بوده است، عملاً مقابله مردم با بانك هاي خارجي، مجلس را در سال 1285 ناگزير كرد در زماني كه دولت قصد استقراض از خارج را داشت طرح ايجاد دبانك را ارائه ودر سطح كلان بانك ملي ايران و در سطح خرد، ابتكارهاي افراد و بخش خصوصي در تشكيل صندوق هاي سرمايه گذاري و قرض به عنوان نمونه اي از نشاط ملي و مذهبي در جامعه ايراني بعد از سال هاي 1300هجري شمسي ايجاد شد. 

اگر چه نمي توان تاريخ مشخصي براي آغاز سنت حسنه قرض بدون بهره ، درايران تعيين كرد، اما به نظر مي رسد تأسيس صندوق سرمايه گذاري اثني عشر در سال 1317 هجري شمسي، اولين حركت در اين زمينه باشد. اين صندوق به همت محمد حشمتي مولايي و به معاونت جعفر همت براساس طرح مرحوم آيت ا… شاه آبادي تشكيل و با دريافت سپرده هاي مشاركتي و تخصيص آن به سرمايه گذاري به اين شرط كه بتواند بخشي از ذخيره اضافي آن را در شرايط اضطراري به طور موقت در اختيار گيرندگان واقعي قرض الحسنه قرار گيرد تشكيل شد. 

براين اساس سود خالص حاصل از سرمايه گذاري اين صندوق به نسبت سهم هر يك از اعضا توزيع مي شد و در عين حال، اعضا به نسبت سهم خود در پاداش معنوي قرض الحسنه اعطا شده مشاركت داشتند. 

به تدريج ساير نهادهاي مذهبي نيز اقدام به تأسيس صندوق هايي كردند كه در نهايت منجر به تشكيل صندوق هاي قرض الحسنه شد. 

مفهوم قرض الحسنه در اقتصاد اسلا مي امروزه مفهوم قرض الحسنه در اصطلاح جايگزين قرض شده است و بسياري از صاحبنظران كلمه قرض الحسن را كه در قرآن كريم مطرح شده كه از كلمه قرض گرفته شده است. براي مثال برخي از استادان دانشگاه تهران و دانشگاه امام صادق(ع) در مقوله اي كه تحت عنوان بررسي عقود اسلامي مطرح كرده اند، همين ارتباط را تأييد كرده اند. درحالي كه به نظر مي رسد در قرآن كريم قرض الحسنه داراي مفهومي به مراتب وسيع تر از مفهوم قرض است. از اين رو معمولا شامل صدقاتي مي شود كه مثل يا معوض آن در جهاني ديگر و حداقل بدون چشمداشت در اين جهان قابل دريافت است. درحالي كه قرض عبارت است از تمليك مال به ديگري در مقابل ضمان، به گونه اي كه مثل يا قيمت برعهده گيرنده باشد. 

براساس ماده 648 قانون مدني، قرض عبارت از عقدي است كه به موجب آن احد طرفين، مقدار معيني از مال خود را به طرف ديگر تمليك مي كند كه طرف ياد شده مثل آن را از حيث مقدار جنس و وصف رد كند و در صورت تعذر مثل، قيمت يوم الرد را بدهد.

و حال بعد از اینکه فهمیدیم قرض الحسنه و صندوق های قرض الحسنه چیست سوالاتی طرح میکنم که دوستان بازدید کننده میتونند در بخش نظرات در اینباره بحث نمایند تا ببینیم این مفهوم چقدر جا افتاده است:

1- از تجربیات خود در ارتباط با قرض الحسنه بگید

2- ایا در صندوق قرض الحسنه ای عضو هستید؟ (غیر از بانکهای کشور)

3- ایا از صندوق قرض الحسنه وام گرفتید؟

4- تفاوت وام قرض الحسنه و وام بانکها رو بگید

5- ایا در شهر یا منطقه شما صندوق قرض الحسنه وجود دارد؟

6- ایا در شهر و منطقه شما صندوق قرض الحسنه ای ورشکست شده است؟

7- قرض الحسنه را چقدر در اقتصاد کشور مفید میدانید؟

8- چرا بانکها در زمینه قرض الحسنه موفق نیستند؟

9- فکر میکنید اقتصاد قرض الحسنه ای موفق تر است یا اقتصاد وام های فعلی؟

10- چرا قرض الحسنه در کشور چندان رشد و گسترده نشده؟

برچسب‌ها: قرض الحسنه, صندوق قرض الحسنه, قرض, بهره, عقد