اصطلاحات مهم حسابداری
۱– دارایی اموال یا منابع اقتصادی به یک موسسه را دارایی می گویند .مانند وجه نقد ،زمین و ساختمان ، مطالبات موسسه و سر قفلی ، دارایی ها را بر حسب مدت نقد شدن و یا قابل لمس بودن یا نبودن آنها می توان در ۵ گروه زیر طبقه بندی کرد .
الف – دارایی جاری: وجه نقد و نیز سایر دارائی های موسسه که تا یک سال یا یک دوره عملیاتی بتواند به پول تبدیل شده و یا مصرف شوند را دارایی های جاری می گویند . پول نقد ، موجودی کالا و مواد ، اسناد در یافتنی ، حسابهای دریافتنی ( یعنی طلب های کوتاه مدت موسسه که سفته یا برات آن وجود ندارد ) و پیش پرداخت ها نمونه هایی از دارایی های جاری اند . دارایی های جاری چرخه حیات اقتصادی موسسه را تضمین می کنند به همین جهت به آنها « سرمایه در گردش » نیز می گویند هر چند در برخی تعاریف دیگر سرمایه در گردش به تفاضل دارایی جاری و بدهی جاری اطلاق می گردد.
ب- دارایی ثابت: آن بخش از دارایی های موسسه که دارای عمر مفیدی بیش از یکسال هستند و برای انجام امور و عملیات موسسه خریداری شده اند نه برای فروش ، دارائی های ثابت موسسه نامیده می شوند . مانند ماشین آلات ، زمین و ساختمان و تجهیزات .
ج- دارایی های نامشهود: دارائی های که به لحاظ فیزیکی قابل لمس نیستند و در تولید و فروش کالا یا خدمت مورد استفاده قرار می گیرند مانند : علائم تجاری ، حق الاختراع و حق الامتیاز ، سر قفلی
د- سزمایه گذاری بلند مدت: خرید اوراق مشارکت یا سر رسید بیشتر از یکسال و خرید سهام جهت نگهداری بیش از یکسال از جمله سرمایه گذاری های بلند مدت موسسه است که نوعی دارایی به شمار می رود .
ه- سایر دارایی ها : هزینه هایی چون تاسیس و هزینه قبل از بهره برداری و مطالبات بلند مدت موسسه و هر نوع دارایی دیگری که نتوان جزو گروههای چهارگانه فوق طبقه بندی کرد
۲-بدهی ها دیون یا تعهدات موسسه به اشخاص یا موسسات دیگر را بدهی می گویند . بدهی باید از طریق انتقال دارائی ها یا انجام خدمات تسویه گردد. اشخاص یا موسساتی که باید طلب خود را بگیرند «بستانکاران » نام دارند . بدهی ها بر حسب زمان سررسیدشان به دو دسته تقسیم می شوند .
الف- بدهی های جاری: بخشی از دیون یا تعهدات موسسه که در طول یکسال یا یک دوره عملیاتی باید تسویه شود، بدهی های جاری نامیده می شود . حسابهای پرداختنی ، اسناد پرداختنی ، حقوق پرداختنی و بهره و مالیات پرداختنی نمونه هایی از این نوع بدهی هاست
ب- بدهی های بلند مدت : بخشی از دیون یا تعهدات موسسه که زمان سررسید آنها در بیش از یکسال فرا می رسد . نظیر اسناد و حسابهای پرداختنی بلند مدت ، اوراق قرضه پرداختنی بلند مدت ، تسهیلات و امهای پرداختنی بلند مدت و……..
۳-سرمایه ( حقوق صاحبان سهام یا ارزش ویژه ) حق مالی صاحب یا صاحبان موسسه نسبت به دارائی های موسسه را سرمایه می گویند به این حق مالی در شرکت های سهامی حقوق صاحبان سهام یا ارزش ویژه اطلاق می شود . طبیعی است که هر موسسه در فعالیت خود سود می برد یا زیان متحمل می شود. ارزش ویژه سرمایه به علاوه سود یا سرمایه منهای زیان هر موسسه است .
نکته : سود خالص کسب شده توسط موسسه به سه بخش تقسیم می شود .
۱) سود جاری: بخشی از سود سهام شرکت که طبق تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام بین سهامداران تقسیم می شود.
۲) سود اندوخته: بخشی از سود که ممکن است طبق تصویب مجمع ، در جهت خاصی مثل سرمایه گذاری مجدد و توسعه تجهزات اندوخته گردد.
۳) سود انباشته: مابقی سود می تواند بدون آنکه تقسیم یا اندوخته شود در مجموعه دارائی های شرکت انباشته گردد. سود یا زیان انباشته سنواتی معرف مجموع این سودها یا زیان های خارج نشده در طول فعالیت شرکت .
البته قانون تجارت ، حداقل هایی را برای میزان سود تقسیمی ، اندوخته و انباشته تعیین می کند که برای اطلاعات بیشتر در این خصوص به فصل بازرگانی مرجعه نمایید.
معادله یا فرمول حسابداری آنچه که به عنوان دارایی در اختیار موسسه است از محل هایی چون سرمایه گذاری صاحبان موسسه ( سرمایه ) و یا قرض گرفتن وام یا اعتباری از اشخاص و موسسات دیگر ( بدهی ها ) تامین می شود . این مفهوم را در قالب معادله یا فرمول زیر نشان می دهند که به معادله حسابداری معروف است
دارایی ها=بدهی+حقوق صاحبان سهام(سرمایه)
منبع: کتاب دانش مسائل روز انتشارات نگاه دانش
برچسب‌ها: دارایی, دارایی جاری, سزمایه گذاری بلند مدت, بدهی, انواع بدهی ها
ارسال توسط رويا خلخالی